HOÀNG LIÊN THANG
(Thương hàn luận)
1. Cấu tạo bài thuốc:
- Hoàng liên 4-6g
- Chích cam thảo 4g
- Can khương 4-8g
- Đại táo 4-6 quả
- Bán hạ chế 8-12g
- Nhân sâm (Đẳng sâm) 8-16g
- Quế chi (Nhục quế) 4-12g
2. Cách dùng:
Tất cả làm thang sắc uống, ngày 1 thang, chia 2 lần.
3. Công dụng:
Điều hòa hàn nhiệt, hòa vị giáng nghịch.
4. Chủ trị:
Trong ngực có cảm giác phiền nhiệt, trong vị có hàn với triệu chứng đầy tức không dễ chịu, khí đưa lên trên dẫn đến buồn nôn hay nôn mửa, đau bụng hoặc sôi bụng, đại tiện lỏng, rêu lưỡi trắng nhờn, mạch huyền.
5. Phân tích:
Trong bài thuốc này dùng:
Hoàng liên để thanh nhiệt (Quân).
Can khương, Nhục quế ôn vị, tán hàn (Thần).
Thuốc hàn - nhiệt cùng sử dụng để điều trị chứng bệnh hàn nhiệt thác tạp. Hoàng liên và Can khương phối ngũ với nhau lại mang ý nghĩa tân khai, khổ giáng. Đây là 2 vị thuốc chủ dược.
Dùng Nhân sâm, Cam thảo, Đại táo để ích khí, hòa trung làm cả bài thuốc mang tác dụng phù chính, trừ tà. Bán hạ chế hòa vị, chỉ ẩu làm tá dược của bài thuốc.
